Projekt ustawy wprowadzającej świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnościami został przyjęty przez Radę Ministrów. Projekt przewiduje także możliwość dorabiania przez opiekunów osób z niepełnosprawnością do świadczenia pielęgnacyjnego.
– Wprowadzimy nowe świadczenie dla osób, które mają największą trudność w codziennym funkcjonowaniu. Wyniesie ono nawet 200 procent renty socjalnej, czyli niemal około 3200 złotych – mówił podczas konferencji prasowej premier Mateusz Morawiecki.
Minister Rodziny i Polityki Społecznej Marlena Maląg podkreśliła też, że Ustawa o świadczeniu wspierającym to wprowadzenie w życie zapisów Konwencji ONZ o Prawach Osób z Niepełnosprawnością i przyjętej 2 lata temu Strategii na Rzecz Osób z Niepełnosprawnością.
Sama idea świadczenia wspierającego została przedstawiona przez pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych w połowie marca na konferencji prasowej po spotkaniu z protestującymi opiekunami domagającymi się umożliwienia dorabiania do świadczenia pielęgnacyjnego.
Skala potrzeby wsparcia
Jak tłumaczył Paweł Wdówik, Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych jest to świadczenie skierowane bezpośrednio do osób z niepełnosprawnością i być podzielone na trzy progi, a jego przyznanie będzie zależne od określenia poziomu potrzeby wsparcia. Poziom potrzeby wsparcia będzie ustalany według kwestionariusza uwzględniającego kryteria stosowane w Międzynarodowej Klasyfikacji Funkcjonowania (ICF). Ocena uwzględnia potrzeby wynikające z każdego rodzaju niepełnosprawności. Potrzeba wsparcia będzie oceniana w stupunktowej skali. Najwyższe świadczenie w wysokości 2 rent socjalnych otrzymają osoby o największej potrzebie wsparcia (90-100 punktów). Dla osób, które uzyskają między 80 a 90 punktów, to jest 1588 zł, czyli wysokość renty socjalnej. Świadczenie w wysokości połowy renty socjalnej otrzymają osoby, których potrzebę wsparcia oceniono na minimum 70 punktów. Co ważne świadczenie wspierające będzie można łączyć z pobieraniem renty, świadczenia uzupełniającego i dochodów z pracy zarobkowej. Będzie ono rosło wraz z waloryzowaniem renty socjalnej.
Skutki, nie przyczyny
By otrzymać świadczenie, trzeba będzie zwrócić się do wojewódzkiego zespołu orzeczniczego o ustalenie poziomu potrzeby wsparcia. Skala opiera się na analizie funkcjonalnej, zalecanej przez. Osoby z niepełnosprawnościami będą mogły składać wnioski o ustalenie poziomu potrzeby wsparcia od stycznia 2024 r.
Jak podkreślił Paweł Wdówik osoby z niepełnosprawnością, będą same decydować czy chcą uzyskać ocenę potrzeby wsparcia oraz o sposobie jej wykorzystania. Ocena będzie dokonywana w miejscu zamieszkania osoby z niepełnosprawnością lub na jej wniosek w miejscu zorganizowanym przez zespół oceniający.
– Wreszcie przejdziemy na system, który będzie wspierał osoby zależnie od skutków niepełnosprawności. Nasz system oparty jest do tej pory na badaniu przyczyn niepełnosprawności. My przechodzimy na badanie skutków: Skala, którą przyjmujemy, opiera się na analizie funkcjonalnej, zaleconej przez Światową Organizację Zdrowia, To bardzo nowoczesne narzędzie, które wskaże nam tych potrzebujących największej pomocy – podkreślił Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych.
Co z opiekunami?
Przyjęcie świadczenia wspierającego oznacza jednak, że opiekun takiej osoby nie będzie mógł pobierać świadczenia pielęgnacyjnego. Jeśli w takiej sytuacji opiekun osoby z niepełnosprawnością nie zdecyduje się na podjęcie pracy, to rząd będzie płacił za niego wszystkie składki emerytalno-rentowe i zdrowotne. Będzie mógł też przejść na świadczenie przedemerytalne czy zasiłek dla bezrobotnych.
– Jeśli w rodzinie zapadnie decyzja, że opiekun osoby z niepełnosprawnością pozostaje jednak przy świadczeniu pielęgnacyjnym, to będzie mógł dorobić do 20 tys. zł rocznie. To realizacja postulatu, by przy świadczeniu pielęgnacyjnym można było pracować – podkreślił Paweł Wdówik.